Dünya genelinde obezite prevalansı hızla artmaktadır ve bu durum, kardiyovasküler hastalıklar, diyabet ve kronik inflamasyon gibi birçok sağlık sorununu beraberinde getirmektedir (Ng et al., 2014). Bu bağlamda, sağlıklı beslenme ve takviye edici gıda kullanımı, kilo kontrolü ve metabolik sağlık açısından önemli bir rol oynamaktadır. Omega-3 yağ asitleri, özellikle EPA (eikosapentaenoik asit) ve DHA (dokosaheksaenoik asit), bu konuda dikkat çeken doğal bileşikler arasındadır.

Omega-3 yağ asitlerinin aşırı kilolu bireylerdeki en önemli etkilerinden biri, iltihaplanmayı azaltmalarıdır. Obezite genellikle düşük dereceli sistemik inflamasyonla ilişkilidir ve bu durum insülin direnci, ateroskleroz ve karaciğer yağlanması gibi hastalıklara zemin hazırlar (Hotamisligil, 2006). Omega-3 yağ asitleri, özellikle EPA ve DHA, proinflamatuvar sitokinlerin üretimini azaltarak bu inflamatuvar süreci baskılar (Calder, 2017).

Birçok çalışma, omega-3 takviyesinin aşırı kilolu bireylerde insülin duyarlılığını artırabileceğini göstermiştir. Örneğin, Lalia et al. (2015) tarafından yapılan randomize kontrollü bir çalışmada, omega-3 takviyesi verilen aşırı kilolu bireylerde glukoz metabolizmasında anlamlı iyileşme gözlemlenmiştir. Bu etki, insülin sinyal yolaklarının daha verimli çalışmasıyla ilişkilendirilmiştir.

Ayrıca, omega-3’lerin trigliserid seviyelerini düşürücü etkisi de iyi bilinmektedir. Obez bireylerde sıkça görülen yüksek trigliserid düzeyi, kardiyovasküler risk faktörlerinden biridir. Omega-3 yağ asitleri, karaciğerde trigliserid üretimini azaltarak ve lipoprotein lipaz aktivitesini artırarak serum trigliserid düzeylerinde düşüş sağlar (Harris et al., 1997). Amerikan Kalp Derneği de bu nedenle omega-3’lerin özellikle hipertrigliseridemi tedavisinde kullanılabileceğini belirtmektedir.

Omega-3 takviyesinin karın bölgesi yağlanmasını azaltmada yardımcı olabileceğine dair çalışmalardan bir tanesi, Kelley et al. (2009) tarafından yapılan bir çalışmada, 12 hafta boyunca omega-3 takviyesi alan aşırı kilolu bireylerde viseral yağ dokusunda azalma olduğu bildirilmiştir. Bu etki, metabolik sendrom riskini azaltması açısından klinik olarak önemlidir.

Omega-3’lerin psikolojik etkileri de göz ardı edilmemelidir. Aşırı kilolu bireylerde depresyon ve anksiyete oranlarının yüksek olduğu bilinmektedir. DHA ve EPA’nın beyin fonksiyonlarını destekleyici etkisi sayesinde, omega-3 takviyesinin duygu durumunu düzenleyici faydaları olabileceği öne sürülmektedir (Grosso et al., 2014).

Sonuç olarak, omega-3 yağ asitleri aşırı kilolu bireylerde çok yönlü faydalar sunmaktadır:
inflamasyonu azaltır, insülin direncini kırar, lipid profiline olumlu katkı sağlar ve psikolojik durumu destekler. Ancak bu etkilerin ortaya çıkabilmesi için uygun dozda ve düzenli kullanım önemlidir.
Omega-3 takviyesi düşünen bireylerin, sağlık uzmanlarına danışarak kişisel ihtiyaçlarına uygun bir
planlama yapmaları önerilir.