/

30/07/2025

Psyllium ve İrritabl Bağırsak Sendromu

İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS), karın ağrısı, şişkinlik, gaz ve değişken bağırsak alışkanlıkları ile karakterize edilen, gastrointestinal sistemin fonksiyonel bir bozukluğudur (Canavan, West & Card, 2014). Dünya genelinde yaklaşık %10–15 arasında görülmektedir ve yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürmektedir (Lovell & Ford, 2012).

Lif takviyesi, IBS tedavisinde yaygın olarak kullanılan diyet yaklaşımıdır; özellikle çözünür liflerin faydalı etkileri gösterilmiştir (Eswaran, Muir & Chey, 2013).

Psyllium, çözünür ve fermente olmayan bir lif kaynağıdır ve gastrointestinal sistemde jel benzeri bir yapı oluşturarak su tutar (Marlett, 2002).

Psyllium Nedir?

Psyllium, Plantago ovata bitkisinin tohum kabuklarından elde edilir ve %70’e kadar çözünür lif içerir (Anderson et al., 2009).

Çözünür lifler, bağırsağın motilitesini düzenlerken aynı zamanda fermente edilmeden kalın bağırsağa ulaşarak gaz üretimini sınırlı düzeyde tutar (Slavin, 2013).

IBS’de Psyllium’un Rolü

  • Çözünür lifler, özellikle IBS hastalarında dışkı kıvamının düzenlenmesinde ve geçiş süresinin dengelenmesinde etkilidir (Moayyedi et al., 2014).
  • Randomize kontrollü çalışmalar, psyllium’un hem kabızlık baskın IBS (IBS-C) hem de diyare baskın IBS (IBS-D) hastalarında semptomları azalttığını göstermiştir (Bijkerk et al., 2004).
  • Psyllium, dışkı hacmini artırarak bağırsak geçiş süresini düzenler ve böylece hem konstipasyonu hem de ishal ataklarını hafifletir (McRorie & McKeown, 2017).
  • Ayrıca, psyllium’un fermente olmaması nedeniyle gaz ve şişkinlik gibi yan etkiler daha nadirdir; bu durum, onu IBS’li bireyler için toleransı yüksek bir seçenek haline getirir (Eswaran et al., 2013).
  • Bir meta-analiz, psyllium’un IBS semptom skorlarını anlamlı şekilde azalttığını ve plaseboya kıyasla daha fazla hasta tarafından tolere edildiğini göstermiştir (Ford et al., 2014).

✅ Klinik Kılavuzlar Ne Diyor?

  • Amerikan Gastroenteroloji Derneği, IBS hastaları için çözünür liflerin (özellikle psyllium) kullanımını birinci basamak tedavi olarak önermektedir (Chey et al., 2021).
  • Psyllium’un güvenliği ve etkinliği geniş yaş gruplarında da doğrulanmıştır (McRorie et al., 2015).

Sonuç

  • Psyllium, IBS semptomlarını düzenlemeye yönelik etkili, güvenilir ve bilimsel olarak desteklenmiş bir çözünür lif kaynağıdır (Moayyedi et al., 2014).
  • Psyllium, hem kabızlık hem ishal belirtilerinde fayda sağlayabilir (Eswaran et al., 2013).
  • Günlük diyetin bir parçası olarak hekim veya diyetisyen rehberliğinde kullanılabilir.

Kaynakça

  1. Anderson, J. W., Allgood, L. D., Turner, J., Oeltgen, P. R., & Daggy, B. P. (2009). Psyllium fiber improves lipid profiles in hyperlipidemic adults. American Journal of Clinical Nutrition, 89(2), 331–339.
  2. Bijkerk, C. J., de Wit, N. J., Muris, J. W., Jones, R. H., Knottnerus, J. A., & Hoes, A. W. (2004). Soluble or insoluble fibre in irritable bowel syndrome in primary care? Randomised placebo controlled trial. BMJ, 329(7468), 436.
  3. Canavan, C., West, J., & Card, T. (2014). Review article: The economic impact of the irritable bowel syndrome. Alimentary Pharmacology & Therapeutics, 40(9), 1023–1034.
  4. Chey, W. D., Lembo, A. J., & Lavins, B. J. et al. (2021). ACG Clinical Guideline: Management of Irritable Bowel Syndrome. American Journal of Gastroenterology, 116(1), 17–44.
  5. Eswaran, S., Muir, J., & Chey, W. D. (2013). Fiber and functional gastrointestinal disorders. American Journal of Gastroenterology, 108(5), 718–727.
  6. Ford, A. C., Moayyedi, P., Chey, W. D., Harris, L. A., Lacy, B. E., & Quigley, E. M. (2014). American College of Gastroenterology monograph on the management of irritable bowel syndrome and chronic idiopathic constipation. American Journal of Gastroenterology, 109(S1), S2–S26.
  7. Lovell, R. M., & Ford, A. C. (2012). Global prevalence of and risk factors for irritable bowel syndrome: a meta-analysis. Clinical Gastroenterology and Hepatology, 10(7), 712–721.
  8. Marlett, J. A. (2002). Dietary fiber and soluble fiber as modulators of cholesterol metabolism. Current Opinion in Lipidology, 13(1), 39–44.
  9. McRorie, J. W., & McKeown, N. M. (2017). Understanding the physics of functional fibers in the gastrointestinal tract: An evidence-based approach to resolving enduring misconceptions about insoluble and soluble fiber. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 117(2), 251–264.
  10. McRorie, J. W., Daggy, B. P., Morel, J. G., & Diersing, P. S. (2015). Psyllium is superior to docusate sodium for treatment of chronic constipation. Alimentary Pharmacology & Therapeutics, 22(8), 913–920.
  11. Moayyedi, P., Quigley, E. M. M., Lacy, B. E., et al. (2014). The effect of fiber supplementation on irritable bowel syndrome: a systematic review and meta-analysis. American Journal of Gastroenterology, 109(9), 1367–1374.
  12. Slavin, J. L. (2013). Fiber and prebiotics: mechanisms and health benefits. Nutrients, 5(4), 1417–1435.
LAXICONS

Kapsül
Karnıyarık Otu tohumunun kabuklarından
elde edilen çözünür lifler ve Probiyotik
Mikroorganizma (Psyllium Husk & Probiotics)
İçeren Takviye Edici Gıdadır. (Nutrasötik)

Detaylı incele